این مقاله را به اشتراک بگذارید
خودروسازان برای معرفی محصولات خود از شاخص‌های مختلفی استفاده می‌کنند؛ مشخصات ظاهری، ابعاد، امکانات و ویژگی های فنی از جمله مواردی هستند که در اختیار مشتریان قرار می‌گیرند تا آنها بتوانند خودروی مورد نظر خود را انتخاب کنند. حجم موتور، تعداد سیلندرها، نوع موتور به لحاظ شکل قرارگیری سیلندرها، تعداد سوپاپ‌ها و غیره نیز از جمله مشخصات فنی خودرو هستند. برای معرفی کارائی موتور معمولاً از دو مشخصه استفاده می‌شود، توان بر حسب اسب بخار(Horse Power) و گشتاور(Torque) بر حسب نیوتن متر که در میان این دو، اسب بخار در نزد عموم مردم شناخته شده تر است و بیشتر به آن استناد می شود، این در حالی است که افرادی که دارای تخصص بیشتری در مورد نحوه عملکرد خودرو هستند، به میزان گشتاور خودرو بیشتر توجه می‌کنند زیرا در واقع این گشتاور است که موجب گردش چرخ‌های خودرو می‌شود.
اسب بخار
اسب بخار واحد اندازه گیری توان است. این اصطلاح برای اولین بار توسط جیمز وات برای مقایسه خروجی موتورهای بخار با اسب های بارکش استفاده شد. اسب بخار برای نشان دادن توان به کار می‌رود و میزان کار انجام شده در واحد زمان را بیان می کند، مطابق تعریف اسب بخار نیرویی است که بتواند 75 کیلوگرم را در مدت یک ثانیه، یک متر بالا ببرد. امروزه اکثر کشورها از واحد وات برای اندازه گیری توان استفاده می‌کنند و اسب بخار تنها به عنوان یک واحد تکمیلی گزارش می شود. هر اسب بخار تقریبا معادل ۷۳۵٫۵ وات است.
گشتاور
گشتاور یک کمیت فیزیکی بوده که نشان دهنده‌ی نیرویی است که جسم را به دور یک محور می‌چرخاند و با تقسیم نیروی اعمال شده بر فاصله‌ی پیموده شده به دست می‌آید. از این رو واحد اندازه گیری گشتاور نیوتون بر متر است. موتور خودرو، از نیروی گشتاور برای چرخاندن میل لنگ استفاده می کند. احتراق بنزین و هوا، بر سقف پیستون فشار وارد کرده و پیستون به سمت پایین فشرده می‌شود. این نیرو، از پیستون به وسیله میله‌ی اتصال به میل لنگ منتقل می‌شود. میل لنگ با نیروی گشتاور چرخیده و نهایتا منجر به حرکت چرخ ها می شود.
بخوانید: مقایسه موتور TU5 با EF7
توان خروجی حجمی
توان خروجی موتور به ازای هر ۱۰۰۰ سی سی را توان‌خروجی‌حجمی می نامند. توان‌خروجی‌حجمی، کارایی و عملکرد موتور را بر اساس توان خروجی آن نسبت به حجم موتور مشخص می‌کند. این واحد برای مقایسه‌ی موتورهای با سایز مختلف استفاده می‌شود و با واحد اسب بخار بر لیتر نشان داده می شود.
- بطور مثال چنانچه به صفحه مشخصات فنی خودرو تندر، که مجهز به موتور K4M با حجم موتور 1600 سی سی است، مراجعه نمایید، با عبارت “حداکثر توان موتور 105 اسب بخار در 5750 دور در دقیقه” مواجه خواهید شد. مفهوم این عبارت این است که در دور موتور 5750 دور در دقیقه، حداکثر توان تولید می‌شود و چنانچه دور موتور از مقدار مذکور بیشتر شود، توان کاهش می‌یابد، عوامل زیادی در کاهش توان موتور نقش دارند که یکی از مهم‌ترین آنها کاهش راندمان حجمی است که با نصب سیستم VVT، راندمان حجمی تا حدودی جبران می‌گردد، به عنوان مثال خودرو مگان 1600 که دارای موتوری همانند خودرو تندر است و تنها فرقی که دارد، این است که سیستم VVT بر روی میل سوپاپ ورودی نصب شده، دارای 115 اسب بخار در دور موتور 6000 دور در دقیقه است یعنی تنها نصب سیستم VVT بر روی میل سوپاپ ورودی، موجب بهبود راندمان حجمی در دورهای بالا شده و توان به میزان 10 اسب بخار افزایش یافته است.
توان یکی از مشخصات اصلی در خودروهای امروزی است و هر چقدر بیشتر باشد، نشان از قدرتمند بودن موتور خودرو مورد نظر خواهد داشت. درباره گشتاور شرایط فرق می کند. هر چقدر حداکثر گشتاور موتور در دور موتور کمتری اتفاق بیفتد، نشان از با کیفیت بودن موتور مورد نظر است. با این تعریف حالا بهتر می توانید درباره قدرت موتور خودرو خود تصمیم گرفته و آن را با قدرت موتور سایر خودروها مقایسه نمایید.
